24-03-2014 | ‘Kleine handen in een grote oorlog

‘Kleine handen in een grote oorlog

 

1914-1918’

 

 

De Eerste Wereldoorlog door de ogen van kinderen

 

Uitzending:                                       Vanaf zondag 6 april 2014, 19.00 uur op Zapp Nederland 3

 

Aantal afleveringen:                        acht, iedere zondag tot en met 25 mei 2014

 

Website:                                            www.ntr.nl/kleinehanden

 

 

De NTR-serie ‘Kleine handen in een grote oorlog’ is een unieke Europese coproductie voor jongeren van 9 tot 14 jaar. Hierin wordt de Eerste Wereldoorlog weer tot leven gebracht met een samenspel van authentieke dagboeken, zeldzame archiefbeelden, speelgoed­maquettes en meeslepend drama. Deze unieke serie zal niet alleen bij de NTR van zondag 6 april tot 25 mei te zien zijn, maar in landen door heel Europa. ‘Kleine handen in een grote oorlog’ is onderdeel van de internationale productie: 14, Diaries of the Great War en is de jeugdserie bij de documentaire: ‘14-18 Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog’.  

 

 

Precies een eeuw geleden raasde de Eerste Wereldoorlog over alle continenten. Kinderen in vele landen beschreven hun belevenissen en diepste emoties in brieven en dagboeken die dit jaar weer tot leven worden gebracht in deze speciale serie. Authentieke archief­beelden, sfeer­volle speelgoedmaquettes en gedrama­tiseerde scènes in acht afleveringen van 25 minuten maken de avonturen van jeugdige hoofdpersonen invoelbaar voor hun leef­tijd­genoten van nu. Een Duitse verstekeling verrast een Amerikaans meisje op zee; een Russische weesjongen wil mee­vechten in het leger van de Tsaar. Behalve een andere locatie en een nieuwe held heeft iedere aflevering een eigen thema: zoals de spectaculaire ontwikkeling van de medische zorg of de emancipatie van vrouwen. Deze serie is mede mogelijk gemaakt door Het Mediafonds.

 

 

Aansluitend bij de televisieserie wordt voor kinderen van acht tot twaalf jaar een interactieve webcomic uitgebracht, die hen op verantwoorde, maar speelse wijze vertrouwd maakt met de Eerste Wereld­oorlog. Een sterke visuele vormgeving en aangrijpende verhalen uit originele dagboeken brengen de jonge spelers honderd jaar terug in de tijd, toen vliegtuigen en electriciteit iets bijzonders waren en de radio nog niet bestond. In vier avontuurlijke missies ervaren zij dilemma's die de grens tussen goed en fout doen vervagen, zoals een U-boot-kapitein bij een zinkend passagierschip of een verdwaalde piloot zonder parachute. Gedoseerde informatie op relevante momenten zorgt voor een dieper begrip van de historische context. Producent: Submarine ism de NTR. Deze webcomic is mede mogelijk gemaakt door Het Mediafonds. Voor meer informatie kijk op www.ntr.nl/kleinehanden

 

 

Aflevering 1: ‘De aanval’, 6 april

 

 

De eerste aflevering heet De aanval en begint nadat de moord op de Oostenrijkse troonopvolger in Sarajevo een oorlog heeft ontketend die zich uitspreidt over heel Europa.

 

Ook Frankrijk raakt bevangen door vaderlandsliefde en hoopt Elzas-Lotharingen terug te veroveren op de Duitsers. Om mee te kunnen vechten ontvlucht de 14-jarige THIERRY het ouderlijke huis en liegt over zijn leeftijd, want na deze oorlog komt er nooit meer een volgende, zeggen ze. De Franse strijdwijze is echter hopeloos verouderd. Met trompetten en wapperende vlaggen stormen ze de vijand tegemoet... en worden achter elkaar neergemaaid. In het oorlogs­geweld verliest THIERRY zijn vriend en hij gaat ervandoor. Net als de rest van het Franse leger. De Duitsers hebben de aanval tien jaar lang voorbereid en hun Von Schlieffen­plan lijkt een groot succes te worden... totdat hun opmars vlak voor Parijs wordt gestuit door het Mirakel aan de Marne. THIERRY zit dan al gevangen voor desertie en komt voor het vuurpeleton, waar hij zijn ware leeftijd opbiecht.

 

Aflevering 2 : ‘De vlucht’, 13 april

 

 

De tweede aflevering speelt in België waar het Duitse offensief is vastgelopen door het openzetten van de sluizen bij Nieuwpoort. Een waar schrik­bewind is het gevolg. De Duitse bezetters roven het hele land leeg en nemen wraak op onschuldige burgers. Zoals de 12-jarige JUSTINE. Zij heeft wat aardappeltjes gevonden en wordt beschuldigd van diefstal. Om aan dwangarbeid te ontkomen, moet haar moeder 2000 francs ophoesten, maar waar haalt ze die vandaan? De Duitsers hebben hun hele huis geplun­derd! Stiekem besluit JUSTINE het speelgoed van haar broertje te verkopen in Neder­land, waar meer dan een miljoen Belgen naartoe zijn gevlucht. Maar dan moet ze wel eerst langs de Dodendraad: een metershoog hek onder hoogspanning waar duizenden mensen en dieren zijn doodgebliksemd. Intussen wordt haar moeder als vergelding opgepakt en haar broer­tje dreigt alleen achter te blijven. JUSTINE haast zich met het bijeengebrachte geld terug, maar wordt bij de stroomdraad opgewacht door een Duitser.

 

 

Aflevering 3: ‘De berg’, 20 april

 

 

Aflevering drie begint met het verraad van Italië. Oostenrijk-Hongarije vecht tegen Servië en Rusland, maar krijgt niet de beloofde hulp van de Italiaanse koning. Die wil namelijk zijn gebied uitbreiden en sluit een geheime deal met de geallieerden om zijn bondgenoot in de rug aan te vallen. Na een emotionele oproep van de stok­oude keizer Franz Jozef trekken achtergebleven burgers, grootvaders en kleinzoons, de Dolomieten in om hun land te verdedigen. De 10-jarige TOBIAS uit Görz is juist met water en voedsel onderweg, als hij door Italiaanse Alpenjagers wordt gedwongen om hen naar de Bloedberg te brengen, zo genoemd vanwege de vele slachtoffers. Tijdens die tocht blijken lawines en extreme kou de grootste tegenstander. Slechts een enkeling bereikt de bergtop die met verdedigers en al moet worden opgeblazen – tot wanhoop van TOBIAS. Deze onmen­se­lijke omgeving haalt bij iedereen het menselijke naar boven. Zelfs tussen gezworen vijanden.

 

Aflevering 4: ‘De leugen’, 27 april

 

 

De vierde aflevering heet De leugen en vertelt over de 12-jarige ALISON die met haar vriendjes de Schotse kust tegen de vijand "bewaakt". Onder invloed van de pattriotistische propaganda vechten hun vaders gezamenlijk in een vrien­den­­bataljon aan het front. Luke MacMillan, de laatst overgebleven jongeman van het dorp wordt door Alison met een witte veer – het bekende symbool voor lafheid – onder druk gezet om dienst te nemen. Zij realiseert zich de consequenties van haar daad pas echt, als zij de groot­moeder van Luke ontmoet, die hij onverzorgd heeft achtergelaten. Alison ontfermt zich over de blinde vrouw en leest de brieven van haar kleinzoon voor... ook als Luke sneuvelt en zij de brieven zelf moet verzinnen. De oorlog blijkt een stuk minder heroïsch dan zij zich had voorgesteld. Helemaal wanneer Edinburgh wordt gebombardeerd door Duitse zeppelins. Als geen enkele vader meer terugkeert in het dorp, voelen de kinderen zich verraden door de propaganda en Alison besluit de oude vrouw niet langer voor de gek te houden. Hoe moeilijk dat ook is.

 

Aflevering 5: ‘De pijn ’, 4 mei

 

 

De vijfde aflevering gaat over de vele vrijwilligers van het Rode Kruis die noodhospitalen opzetten in scholen en kerken om de massale toe­stroom van gewonden op te vangen – al staan zij vaak machteloos tegenover het letsel van moderne wapens als vlammenwerpers, handgranaten en gifgas. Ook de 12-jarige FRIEDA wil meehelpen. Zij heeft zelf een verpleegstersuniform in elkaar geflanst en bekommert zich om een jonge soldaat die door iedereen is opgegeven. Dankzij de vele slachtoffers maakt de medische weten­schap een enorme ontwikkeling door: met röntgenstralen worden kogels en granaat­splinters opgespoord. Bloedtransfusies na operaties redden vele levens. Tegen iedere ver­wachting in herstelt ook de patiënt van Frieda. Haar blijdschap is echter van korte duur, als hij onmiddellijk wordt teruggestuurd naar het front... Niet de gezondheid van soldaten, maar het voortzetten van de strijd heeft in de Eerste Wereldoorlog namelijk de absolute prioriteit.

 

Aflevering 6: ‘De ondergang ’, 11 mei

 

 

De zesde aflevering behandelt de neutrale staten die buiten het conflict proberen te blijven. Zo drijft Nederland met alle oorlog­voerende partijen handel, maar heeft toch last van de mijnenvelden en de Engelse zeeblokkade waar­mee Duitse havens worden afgesloten. Ook Amerika wil niet vechten, maar in de wateren rond Engeland vallen Duitse U-boten iedereen lastig. Zoals het vrachtschip waarop de 12-jarige JESSICA en haar ouders het geweld in Europa ontvluchten en terugvaren naar Amerika. De kapitein probeert een verstekeling te pakken te krijgen door hem uit te hongeren. En het Amerikaanse gezin kijkt de andere kant uit – precies zoals Amerika de eerste drie oorlogsjaren heeft gedaan. Behalve Jessica. Zij heeft medelijden met de Duitse jongen en verstopt hem in de kajuit van haar ouders. Wanneer de kapitein met geweld hun deur openbreekt, kunnen zij niet langer afzijdig blijven. Amerika verklaart in 1917 de oorlog aan Duitsland, nadat het steeds meer schepen was verloren door de onbeperkte duikbootoorlog.

 

Aflevering 7: ‘De opstand ’, 18 mei

 

 

De zevende aflevering heet De opstand en vertelt over de 9-jarige MISCHA die wraak wil nemen op de Oostenrijkers voor de moord op zijn ouders. Zoals vele weeskinderen wordt hij als "zoon van het regiment" opgevangen in het reusachtige Russische leger, waar hij van zijn commandant een belangrijke taak krijgt: het bespioneren van de eigen soldaten... Door de oorlog wordt namelijk honger geleden in de Russische steden en dorpen en het protest tegen de Tsaar en zijn regering zwelt aan. Verboden krantjes stoken onrust onder de manschappen: De officieren zijn onze vijand, niet de Oostenrijkers! Maar wanneer gewone soldaten zich met hun tegenstanders willen verbroederen, worden ze in niemands­land beschoten... omdat Mischa hun plannen heeft verklikt. Nadat de Tsaar is verbannen en communisten de macht hebben gegrepen, moet hij partij kiezen: voor de commandant die de oorlog tegen Oosten­rijk wil voortzetten of voor de soldaten met wie hij zich verbonden voelt. Hoe dan ook is er van het machtige Russische leger eind 1917 niets meer over.

 

 

Aflevering 8: ‘De straf ’, 25 mei

 

 

De achtste en laatste aflevering begint om klokslag 11 uur op 11 november 1918 als de kanonnen aan het Westfront zwijgen. De wapenstilstand wordt over de hele wereld uitbundig gevierd. Maar niet door de 10-jarige Emilie en haar broers die hun vader hebben verloren. Om hun boerderij in Noord-Frankrijk weer op te bouwen, krijgen zij een Duitse krijgsgevangene toegewezen. Die worden door de Fransen namelijk niet vrijgelaten, maar moeten voor straf bommen ruimen en het prikkeldraad weg­halen van de slagvelden. De drie kinderen projecteren hun haatgevoelens en verdriet op deze ‘vijand’.

 

Helemaal als hun moeder zich tot hem aangetrokken voelt. Om de dood van hun vader te wreken halen zij een verstopt pistool uit de grond. Even onverzoen­lijk zijn de Franse onderhandelaars op de vredesconferentie in Versailles die met hun onmoge­lijke eisen de kiem leggen voor het volgende conflict.